कार्डिफ नोबडी

त्या छोट्याशा समुद्रकाठच्या गावात जितक्या दूर नजर जाईल तिथे उंच नारळाची झाडं, कौलारु घरं अाणि चर्च इतकंच दिसायचं. तिथेच एक तिरपांगड्या स्वभावाचा माणुस रहात होता. त्याचा जन्म मुळ इंग्लंडजवळ असलेल्या बेटावर.देशाचं नाव वेल्स.त्या वेल्स देशाच्या कार्डिफ ह्या राजधानीत रहायचा म्हणे म्हणुन त्याला सगळे कार्डिफ म्हणायचे अाणि नाव विचारलं तर नोबडी म्हणायचा.म्हणुन त्याचं नाव पडलं कार्डिफ नोबडी. मुलं त्याकडे इंग्लीश शिकायला यायची.अाणि हा बहाद्दरच्या एका हातात वाईन अाणि दुस-या हातात शेक्सपिअर. एक वेळ सुर्याच्या तोंडात थर्मामीटर ठेऊन त्याचा ताप मोजणं शक्य होतं पण कार्डिफ इतक्या लांबच्या देशातुन इकडे भारतात का अाला? ह्याच छोट्या खेड्यात का स्थिरावला? एकटाच का? ह्या प्रश्नांची उत्तरं केवळं अशक्य. मुलांना पण त्याची मजा यायची. कुणी उशीरा अालं कि हा अोरडायचा "बघा कोण अालंय?प्रिंन्स अॉफ वेल्स. गुड इविनिंग माय लॉर्ड! उठा रे रांडिच्यांन्नो सलाम ठोका. बो डाऊन टु द प्रिंन्स " असं म्हणुन तो अक्षरश: सर्वांना राजेशाही सलाम ठोकायला लावायचा. लाजिरवाणा होतं पुन्हा तो विद्यार्थी उशीरा यायचा टाळायचाच. एकदा शेजारच्या विठु कामत ने जास्तीच दुध त्याच्या मांजरीला दिलं तर चवताळलाच. म्हणे "हाऊ डेअर यु टु फिड माय एन्जल? तू पाजलं म्हणुन ती काय तुझ्या घरचे पिशाच्च नाही पळवणार ! शी इज माइन अाणि अाय एम पजेसिव अबाऊट हर". तर असा नोबडि कार्डिफ. अस्खलित मराठी बोलणारा. भांडणावर अाला की मुळ वेल्श भाषेत दानपट्टा सुरू. त्याचा त्याच्या मांजरेवर भारी लळा.एकदा काय जाणवलं कुणास ठाऊक? सगळ्यांना म्हणाला अाज अभ्यास बंद. मग खिशातुन बोचकाभर नोटा देत एका पोराला त्याने फेनीच्या बाटल्या अाणायला लावल्या अाणि दुस-या खिशातुन नोटा देत पेस्ट्री.अाणि म्हणाला " लेट्स हॅव पार्टी !" अाठवड्यानंतर कळालं कि त्याच्या प्रेगनंट एन्जलने अाभाळाच्या पुंजक्यांसारख्या पाच लुशलुशीत पिलांना जन्म दिला म्हणुन अानंदोत्सव. पाच मधली दोन जन्मताच मेली.एक तीने स्वत: खाल्लं. उरली दोन पिल्लं. वा-यामुळे एखादा कापसाचा बोळा घरभर लवंडत राहतो तशी ती पिल्लं घरभर फिरत राहायची.कधी एखादं पिल्लु हरवलं तर मांजर दिवस भर म्याव म्याव करत घर डोक्यावर घेतसे. कधीतरी कार्डीफ मुद्दाम एखादं पिल्लु लपवुन एन्जलची थोडी मजा करत असे.कधी कार्डिफ एखाद्या पिल्ला हाताशी खेळवत शिकवायचा." घ्या अाजचा शब्द घ्या. हायराएथ.H-I-R-E-T-H. "
"Hiraeth (n.) Homesickness for a home to which you cannot return, the grief for the lost places of your past.The Nostalgia for a place which may be never exist. म्हणजे अशी जागा जिथे तुम्ही कधी परतुन जाऊ शकत नाही. किंवा अशा गोष्टीचं दुख: जे कदाचित अस्तित्वातही नसावं. " हा शब्द देतांना त्याचा कंठ उगाच दाटुन अाल्या सारखा झाला अाणि त्या मांजरीच्या पिल्लाखाली सोडुन शेजारच्या टेबलावरचा वाईनचा ग्लास घशात उपडा केला. पहिला कडवट घटस्फोट.अाणि नंतर स्वत:च्या मुलीशी भेटायला पोलिस परवाना.नंतर मैत्रिणीने दिलेला धोका .मग धंद्यात मोठा तोटा.
कार्डिफ लग्नासाठी मागे लागेल म्हणुन पोटातलं बाळं कार्डिफला न सांगता पाडलं. ह्या धक्कयामुळे कार्डिफ कधीच सावरला नाही. शेवटी तो वाट फुटेल तिकडे निघाला अाणि शेवटी इथे स्थिरावला.एका संध्याकाळी एक पिल्लु अाजारी पडलं म्हणुन कार्डिफने शिकवणी थांबवली एक मुलाला त्याच्या फियाटची चावी देत म्हणाला "जा पटकन वेटरनरीचे डॉक्टर शहा ला घेउन ये" तो निघाला तितक्यात चाकाखाली ठिसुळ विट फुटल्याचा अावाज अाला.बाहेर येउन पाहिलं तर चाकाखाली झोपलेलं दुसरं पिल्लु लाल थारोळ्यात पडलं होतं.कार्डिफने घाई केली पण उशीर झाला होता. कार्डिफने सगळं साफ करुन शिकवणीला सुट्टी दिली.अाणि संध्याकाळी दारामध्ये हताश बसला. एन्जल घरभर म्याव करत डोकावुन हरवलेलं पिल्लु शोधत थकुन कार्डिफ शेजारीच दारात म्याव म्याव करत हाका मारात बसली. तितक्यात एक मुलगा धावत अाला,म्हणाला , " सॉरी सर अाज जमलं नाही शिकवणीला.पाहुणे अाले होते.अाजचा शब्द सांगता का प्लीज?" एन्जलच्या म्याव म्याव मधुन वाट काढत कार्डिफचा शुन्यपणे म्हणाला "हायराएथ.H-I-R-E-T-H. म्हणजे अशी जागा जिथे तुम्ही कधी परतुन जाऊ शकत नाही. किंवा अशा गोष्टीचं दुख: जे कदाचित अस्तित्वातही नसावं."

- प्राजक्त 
(दै सामना ०७/०६/१४)
( http://epaper.saamana.com/Details.aspx?id=50038&boxid=2111562 )